Celem rozpoczętej w poniedziałek misji polskich biegłych oraz prokuratora wojskowego w Moskwie i Smoleńsku jest ustalenie, czy doszło do kontaktu skrzydła Tu-154M z brzozą rosnącą na miejscu katastrofy.
Poinformował o tym polskich dziennikarzy w Moskwie podpułkownik Karol Kopczyk, przedstawiciel Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Warszawie, która prowadzi śledztwo w sprawie katastrofy smoleńskiej.
Kopczyk podał, że towarzyszy mu sześciu biegłych i że wkrótce do grupy tej dołączy jeszcze jeden ekspert. Wojskowy prokurator przekazał, że 4 i 5 marca biegli będą pracować na lotnisku w Smoleńsku. Zakończenie misji planowane jest na 8 marca.
Podczas swojego grudniowego pobytu w Moskwie ppłk Kopczyk informował, że brzoza z miejsca katastrofy została zabezpieczona - znajduje się w Komitecie Śledczym Federacji Rosyjskiej. "Jest zabezpieczona w takiej formie, w jakiej prosiła strona polska" - zaznaczył wtedy.
Obecnie Kopczyk wyjaśnił, że badanie brzozy zostało podzielone na kilka etapów. "Pierwszy będzie polegał na dokładnym zmierzeniu i sfotografowaniu tych elementów, które zostały zabezpieczone przez specjalistów w mojej obecności w październiku ubiegłego roku. Kolejny etap to wykonanie odlewów silikonowych wszelkich ułamań i śladów darcia, które znajdują się na tych zabezpieczonych elementach drzewa. Trzecim etapem będzie wyciągnięcie znajdujących się w tych zabezpieczonych elementach drzewa fragmentów metalowych różnej wielkości. Następnie zostaną one poddane badaniom" - powiedział.
"Chcemy uzyskać odpowiedzi na kilka pytań. Pierwsze - to określenie, jakie siły działały na to drzewo, które zostało zabezpieczone. Drugie - określenie, czy elementy, które znajdują się w zabezpieczonych kawałkach drzewa, pochodzą z samolotu TU-154M nr boczny 101. Trzecie - określenie, w jaki sposób, w wyniku działania jakich sił te fragmenty metalowe znalazły się w drzewie" - oświadczył prokurator.
Kopczyk wyjaśnił także, iż celem wyjazdu biegłych do Smoleńska będzie pobranie próbek referencyjnych. "Czyli próbek, na podstawie których eksperci z zakresu mechanoskopii i metaloznawstwa określą następnie, czy elementy tkwiące w zabezpieczonym drzewie pochodzą z tego samolotu, czy też nie pochodzą z niego" - powiedział. Sprecyzował, że chodzi o pobranie kilku bądź kilkunastu próbek ze skrzydła Tu-154M znajdującego się na lotnisku w Smoleńsku.
Prokurator nie potrafił powiedzieć, jak długo potrwają badania. "To wszystko zależy od pracy biegłych i wielkości elementów, które zostaną zabezpieczone. Ze zdjęć rentgenowskich, które wykonaliśmy w ubiegłym roku, wynika, że są one różnej wielkości - od kilku milimetrów do dwóch-trzech centymetrów. Rzeczywistą wielkość poznamy dopiero w momencie ich wydobycia" - zauważył.
Kopczyk oznajmił również, że to, iż dopiero teraz przystąpiono do badania tego aspektu katastrofy, wynika z przyjętej metodyki. "Jest plan śledztwa. Do dyspozycji mamy różne dowody. W momencie, gdy dochodzimy do wniosku, że pewne dowody są niewystarczające, korzystamy z innych dowodów" - wskazał.
Prokurator oświadczył też, że strona polska nie rozważała jeszcze kwestii, czy będzie chciała sprowadzić do Polski zabezpieczone drzewo. "Myślę, że dopiero badania, które przeprowadzą eksperci, wykażą, czy brzozę należy przewozić do Polski, czy też potrzeby takiej nie będzie" - powiedział.
Wcześniej rzecznik prasowy Naczelnej Prokuratury Wojskowej płk Zbigniew Rzepa przekazał, że "z uwagi na charakter tego dowodu, jego niepodzielność, badanie będzie prowadzone wspólnie, przez polskich i rosyjskich biegłych". Podał także, iż uzgodnienia dotyczące przeprowadzenia tych wspólnych badań zakończono w styczniu oraz że stronie rosyjskiej przekazany został wykaz urządzeń koniecznych do ich przeprowadzenia.
Kilka dni temu NPW poinformowała, że brzoza, w którą 10 kwietnia 2010 r. uderzył polski Tu-154M, została przełamana na wysokości około 666 cm, licząc od poziomu podłoża, a nie, jak wcześniej omyłkowo podano, około 770 cm. Dodała, że drzewo "zostało przełamane w sposób nieregularny".
Z Moskwy Jerzy Malczyk (PAP)
mal/ mc/ gma/
